1. Răng khôn mọc lệch hàm trên là gì?
Răng khôn hàm trên hay còn là răng số 8 hàm trên là những chiếc răng mọc cuối cùng trên cung hàm, thường xuất hiện ở độ tuổi từ 17 đến 25. Ở hàm trên, khi không đủ không gian để phát triển, răng khôn có thể mọc lệch, nghiêng, đâm vào má, chèn ép răng số 7 hoặc thậm chí nằm ngang trong xương hàm. Do cấu trúc giải phẫu đặc thù, tình trạng mọc lệch thường phổ biến hơn ở hàm trên, gây đau nhức, sưng nướu và tiềm ẩn nhiều biến chứng nếu không được theo dõi và xử lý kịp thời.
2. Dấu hiệu nhận biết răng khôn mọc lệch hàm trên
Răng khôn mọc lệch hàm trên thường tiến triển âm thầm trong giai đoạn đầu, khiến nhiều người chủ quan vì chỉ thấy hơi đau hoặc nhức nhẹ. Tuy nhiên, khi răng bắt đầu đâm vào mô nướu hoặc răng kế cận, các triệu chứng sẽ ngày càng rõ rệt và dễ gây biến chứng nếu không xử lý sớm. Dưới đây là những dấu hiệu răng khôn mọc lệch hàm trên thường gặp nhất bạn cần lưu ý:
2.1. Đau nhức và sưng nướu ở vùng cuối hàm trên
Dấu hiệu răng khôn mọc lệch hàm trên thường gây ra cơn đau nhức và sưng nướu là phổ biến nhất. Cơn đau thường bắt đầu âm ỉ ở vùng trong cùng của hàm một hoặc cả hai bên. Khi ăn nhai hoặc cắn thức ăn, cảm giác nhức nhối sẽ rõ rệt hơn do răng khôn bị kẹt và chèn ép vào răng số 7 kế cận.
Song song đó, nướu quanh răng khôn thường sưng to, tấy đỏ, nhạy cảm và dễ bị tổn thương khi chải răng hay ăn nhai. Một số trường hợp còn xuất hiện lợi trùm che phủ răng khôn, khiến việc vệ sinh trở nên khó khăn, vi khuẩn tích tụ gây viêm nhiễm và cơn đau kéo dài.
Nếu cơn đau kéo dài trên 3 ngày, nướu sưng đỏ không giảm, bạn nên đến nha khoa để được chụp phim X – quang kiểm tra hướng mọc răng khôn. Việc thăm khám sớm giúp giảm đau nhanh, ngăn ngừa viêm quanh thân răng và bảo vệ răng số 7 lân cận.
2.2. Sưng má, đau lan lên thái dương hoặc quanh mắt
Do răng khôn hàm trên nằm gần xoang hàm và hệ thống dây thần kinh vùng mặt, khi mọc lệch, răng có thể chèn ép mô mềm, gây sưng má và đau lan lên vùng thái dương, quanh hốc mắt hoặc tai cùng bên.
Cơn đau thường bắt đầu từ vùng cuối hàm rồi lan dần lên phần trên của khuôn mặt, tạo cảm giác nặng, nhức hoặc căng tức khó chịu. Nhiều người còn gặp tình trạng đau đầu nhẹ, đau khi há miệng hoặc nhai mạnh, đặc biệt khi răng khôn mọc lệch ra phía má hoặc mọc xiên về phía xoang hàm.
Trong những trường hợp nặng, má có thể sưng phồng rõ, da ấm, nướu đỏ, đau khi chạm vào, thậm chí làm lệch mặt tạm thời do viêm lan tỏa mô mềm quanh răng. Nếu các triệu chứng này kéo dài, tuyệt đối không tự chườm nóng hay dùng thuốc giảm đau tùy ý. Thay vào đó, bạn nên đến nha khoa uy tín để được bác sĩ thăm khám và xử lý kịp thời, tránh biến chứng viêm lợi trùm hoặc viêm quanh thân răng.
2.3. Hôi miệng, có vị đắng hoặc mủ chảy ra ở vùng nướu
Khi răng khôn hàm trên mọc lệch, vùng nướu quanh răng rất dễ bị viêm do thức ăn và vi khuẩn mắc kẹt, gây nên tình trạng hôi miệng, có vị đắng hoặc có mùi tanh khó chịu. Ở một số trường hợp nặng hơn, bạn có thể thấy mủ chảy ra ở vùng nướu phía sau hàm, đây là dấu hiệu răng khôn mọc lệch hàm trên bị viêm thân răng.
Lúc này, ổ viêm đã hình thành dưới lợi trùm, khiến nướu sưng, đau nhức và dễ chảy máu. Nếu không được điều trị kịp thời, vi khuẩn có thể lan xuống cổ họng hoặc lan lên xoang, gây viêm xoang hàm trên.
Khi xuất hiện mùi hôi kéo dài, mủ rỉ ra hoặc miệng có vị đắng rõ rệt, bạn nên đến nha sĩ ngay để được vệ sinh, dẫn lưu mủ và kiểm tra xem có cần nhổ răng khôn hay không. Việc tự xử lý tại nhà chỉ giúp giảm tạm thời, không thể loại bỏ hoàn toàn ổ viêm.
2.4. Khó há miệng, nuốt đau hoặc sốt nhẹ
Khi răng khôn hàm trên mọc lệch, vùng nướu và mô quanh răng có thể bị sưng viêm, gây cảm giác đau khi há miệng hoặc khi nuốt. Ban đầu, cơn đau thường âm ỉ, chỉ xuất hiện khi ăn nhai hoặc mở miệng rộng. Tuy nhiên, khi tình trạng viêm lan rộng xuống vùng họng hoặc lan sang cơ nhai, bạn có thể cảm thấy há miệng bị cứng, nuốt đau, nói chuyện hoặc ăn uống đều khó khăn.
Một số người còn có biểu hiện sốt nhẹ, nổi hạch dưới hàm hoặc mệt mỏi toàn thân – đây là dấu hiệu cơ thể đang phản ứng lại với ổ viêm. Nếu để kéo dài, vi khuẩn có thể xâm nhập sâu hơn, gây viêm mô tế bào vùng mặt hoặc áp xe miệng, rất nguy hiểm.
Nếu bạn thấy khó há miệng, đau tăng dần hoặc sốt cao, hãy đến nha sĩ ngay để được kiểm tra và xử lý kịp thời. Việc tự uống thuốc giảm đau hay kháng sinh tại nhà chỉ giúp giảm triệu chứng tạm thời, không thể loại bỏ hoàn toàn ổ viêm và nguy cơ biến chứng.
3. Các kiểu mọc lệch thường gặp ở răng khôn hàm trên
Răng khôn hàm trên mọc lệch có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau tùy vào hướng mọc và cấu trúc xương hàm. Việc xác định đúng kiểu mọc giúp bác sĩ đánh giá mức độ nguy hiểm và đưa ra hướng điều trị phù hợp.
3.1. Mọc lệch về phía má (ngoài cung hàm)
Đây là tình trạng răng khôn nghiêng ra phía má, khiến người bệnh dễ bị cắn vào niêm mạc má khi ăn nhai. Về lâu dài, vùng niêm mạc này có thể bị loét, viêm nhiễm hoặc sưng đau kéo dài. Ngoài ra, hướng mọc này còn gây cản trở khi vệ sinh răng miệng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển ở vùng trong cùng của hàm.
3.2. Mọc lệch vào trong (về phía lưỡi)
Trái ngược với hướng ra má, răng khôn mọc lệch vào trong dễ làm tổn thương mặt trong của nướu và lưỡi. Khi răng cọ xát thường xuyên, người bệnh có thể thấy đau rát, khó nuốt hoặc phát âm không rõ. Dẫn đến vùng niêm mạc lưỡi có thể bị viêm loét và tăng nguy cơ nhiễm trùng lan rộng.
3.3. Mọc ngầm hoặc mọc ngang trong xương hàm
Răng khôn mọc ngầm là trường hợp răng bị kẹt hoàn toàn trong nướu hoặc nằm sâu trong xương hàm, không thể trồi lên mặt nhai. Mặc dù không nhìn thấy bằng mắt thường, răng ngầm vẫn có thể gây đau nhức, sưng vùng lợi sau cùng hoặc tạo nang quanh thân răng, ảnh hưởng đến cấu trúc xương và răng kế cận.
Trong khi đó, răng khôn mọc ngang là tình trạng răng phát triển theo phương nằm ngang trong xương hàm, thường đâm trực tiếp vào chân răng số 7. Hướng mọc sai lệch này dễ gây tiêu xương ổ răng, làm lung lay hoặc hư hại chân răng kế bên. Đây là dạng mọc lệch phức tạp nhất, thường phải chụp X-quang để xác định vị trí và chỉ định nhổ sớm, tránh biến chứng viêm nhiễm hoặc đau tái phát kéo dài.
4. Nguyên nhân khiến răng khôn hàm trên mọc lệch
Răng khôn hàm trên mọc lệch thường bắt nguồn từ sự mất cân đối trong cấu trúc hàm hoặc các yếu tố sinh lý, thói quen hằng ngày. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:
4.1. Cung hàm không đủ chỗ cho răng mọc
Đây là nguyên nhân thường gặp nhất. Khi cung hàm không đủ khoảng trống, răng khôn sẽ không có không gian để mọc thẳng lên, buộc phải mọc lệch, mọc ngược hoặc đâm vào răng số 7. Tình trạng này dễ gây đau nhức, viêm lợi trùm và làm xô lệch toàn bộ khớp cắn nếu không được xử lý kịp thời.
4.2. Di truyền hoặc cấu trúc xương hàm nhỏ
Một số người có đặc điểm di truyền là xương hàm ngắn hoặc răng mọc dày, khiến răng khôn không có đủ vị trí để trồi lên bình thường. Ngoài ra, kích thước răng khôn ở mỗi người cũng khác nhau, nếu răng lớn trong khi xương hàm nhỏ, nguy cơ mọc lệch, mọc ngầm sẽ tăng cao.
4.3. Thói quen nhai lệch
Thói quen nhai lệch sang một bên trong thời gian dài có thể làm mất cân đối lực tác động lên hàm, khiến hướng mọc của răng khôn bị ảnh hưởng. Lâu ngày, bên hàm thường xuyên nhai sẽ bị mòn răng nhanh hơn, cơ hàm co cứng và nướu kém linh hoạt, tạo điều kiện cho răng khôn mọc lệch, nghiêng hoặc chen chúc, đồng thời tăng nguy cơ đau nhức, viêm nướu và khó nhai đều hai bên.
4.4. Ảnh hưởng do mất răng cối sớm
Khi mất răng cối lớn (răng số 6, 7) mà không phục hình kịp thời, răng khôn phía sau có xu hướng trồi hoặc nghiêng về khoảng trống đó. Lâu dần, vị trí mọc bị sai lệch khớp cắn, làm mất cân đối khớp cắn và gây khó khăn khi ăn nhai.
5. Răng khôn mọc lệch hàm trên có nguy hiểm không?
Có, răng khôn mọc lệch hàm trên có thể nguy hiểm nếu không được theo dõi và xử lý kịp thời. Ban đầu, răng khôn có thể chỉ gây đau nhức hoặc khó chịu nhẹ, nhưng theo thời gian, nó có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng cho răng và hàm. Những nguy cơ bao gồm viêm nhiễm, xô lệch răng kế cận, sâu răng, tổn thương xương hàm hoặc ảnh hưởng đến dây thần kinh. Vì vậy, thăm khám định kỳ và can thiệp sớm là rất quan trọng để tránh những biến chứng này.
6. Có nên nhổ răng khôn mọc lệch hàm trên không?
Phần lớn những ai đang có dấu hiệu răng khôn hàm trên mọc lệch đều được chỉ định nhổ bỏ để ngăn ngừa biến chứng về lâu dài. Tuy nhiên, việc quyết định có nên nhổ hay không còn phụ thuộc vào tình trạng mọc, hướng mọc và mức độ ảnh hưởng đến các răng kế cận.
Một số tình huống nên nhổ răng khôn mọc lệch hàm trên càng sớm càng tốt gồm:
- Răng mọc lệch hướng, đâm vào má gây loét hoặc viêm nặng.
- Răng mọc chèn ép răng số 7, tạo khe giắt thức ăn, gây sâu răng hoặc viêm lợi.
- Răng mọc ngầm hoặc mọc ngang làm tiêu xương ổ răng, đau lan lên thái dương, vùng mắt.
- Răng khôn khiến khớp cắn sai lệch, gây cộm cấn, khó vệ sinh hoặc hôi miệng kéo dài.
- Xuất hiện viêm quanh thân răng, chảy mủ, sưng đau tái phát nhiều lần.
Ngược lại, nếu răng khôn mọc thẳng, đủ chỗ và không gây viêm, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi định kỳ qua phim X-quang để đảm bảo răng không gây biến chứng trong tương lai.
Lưu ý: Một số trường hợp răng khôn cần nhổ nhưng bệnh nhân có bệnh lý mạn tính (đái tháo đường, tim mạch, rối loạn cầm máu) hoặc răng liên quan trực tiếp đến cấu trúc quan trọng của hàm, bác sĩ có thể giữ lại và hướng dẫn chăm sóc chuyên biệt bằng chỉ nha khoa và bàn chải chuyên dụng.
7. Lưu ý sau khi nhổ răng khôn mọc lệch
Để quá trình hồi phục diễn ra nhanh chóng, hạn chế sưng đau và biến chứng, người bệnh nên tuân thủ các hướng dẫn sau:
7.1. Điều nên làm
- Ăn thức ăn mềm, dễ nuốt trong 1 – 3 ngày đầu sau nhổ, tránh nhai mạnh vùng vừa nhổ.
- Chườm lạnh tại vùng má bên ngoài để giảm sưng và đau trong 24 giờ đầu.
- Uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, bao gồm thuốc giảm đau, kháng viêm hoặc kháng sinh nếu được kê.
- Vệ sinh răng miệng nhẹ nhàng bằng nước muối ấm hoặc dung dịch súc miệng chuyên dụng, tránh chạm trực tiếp vào ổ nhổ răng.
- Nghỉ ngơi hợp lý, tránh hoạt động thể chất mạnh trong 24 – 48 giờ đầu.
7.2. Điều không nên làm
- Súc miệng mạnh, dùng chỉ nha khoa hay bàn chải chà trực tiếp vào ổ nhổ trong vài ngày đầu, tránh làm rách mô lợi và cục máu đông.
- Hút thuốc, uống rượu bia ít nhất 3 – 5 ngày sau nhổ, vì có thể làm chậm lành thương và tăng nguy cơ viêm nhiễm.
- Tự ý chạm hoặc cạy mảnh máu đông trong ổ nhổ, tránh gây chảy máu trở lại hoặc khô ổ cục máu (dry socket).
- Ăn thức ăn cứng, giòn hoặc dính trong thời gian đầu, dễ làm tổn thương vùng nhổ răng.
8. Câu hỏi thường gặp
8.1. Răng khôn mọc lệch hàm trên có thể tự hết đau không?
Trong một số trường hợp, răng khôn mới nhú có thể chỉ đau nhẹ, âm ỉ và giảm dần. Tuy nhiên, nếu răng mọc lệch, gây sưng lợi, viêm hoặc đau kéo dài trên 3 ngày, tình trạng này không tự hết và cần đến nha sĩ để kiểm tra, tránh biến chứng nghiêm trọng.
8.2. Nhổ răng khôn hàm trên có đau và sưng nhiều không?
Cảm giác đau sau khi nhổ răng khôn sẽ khác nhau ở từng người, tùy vào ngưỡng chịu đau và tình trạng răng miệng. Trước khi thực hiện, bác sĩ sẽ tiến hành gây tê cục bộ, giúp giảm thiểu đau nhức trong suốt quá trình nhổ. Với nhiều người, việc nhổ diễn ra nhẹ nhàng, gần như không đau. Một số trường hợp có thể ê buốt hoặc khó chịu nhẹ sau khi thuốc tê hết tác dụng, nhưng cảm giác này sẽ giảm dần nếu tuân thủ đúng hướng dẫn chăm sóc sau nhổ.
8.3. Chi phí nhổ răng khôn mọc lệch hàm trên là bao nhiêu?
Chi phí nhổ răng khôn mọc lệch hàm trên phụ thuộc vào mức độ khó, vị trí mọc và phương pháp thực hiện. Tại Nha khoa Việt Mỹ, chi phí nhổ răng khôn mọc lệch hàm trên dao động từ 910.000 – 2.730.000 VND/răng.
8.4. Có thể nhổ răng khôn hàm trên bằng máy siêu âm không?
Hoàn toàn có thể. Máy siêu âm Piezotome giúp tách răng chính xác, hạn chế tổn thương xương và mô mềm, giảm đau, giảm sưng và rút ngắn thời gian hồi phục. Đây là phương pháp hiện đại, an toàn và được nhiều nha khoa chuyên nghiệp áp dụng.
Nhận biết các dấu hiệu răng khôn mọc lệch hàm trên sớm là bước quan trọng giúp bạn ngăn ngừa các triệu chứng đau nhức, sưng nướu và những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe răng miệng. Nếu bạn đang gặp phải bất kỳ vấn đề nào kể trên, đừng chần chừ mà hãy liên hệ ngay với Nha khoa Việt Mỹ qua hotline 1900 636 734 để đặt lịch hẹn khám và được bác sĩ tư vấn, xử lý kịp thời. Việc chăm sóc răng khôn đúng cách và theo dõi sức khỏe răng miệng định kỳ sẽ giúp bạn bảo vệ nụ cười khỏe mạnh, tự tin mỗi ngày.
Bác sĩ Nguyễn Văn Thuyền tốt nghiệp từ trường Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, một trong những cái nôi đào tạo y khoa hàng đầu cả nước. Với nền tảng kiến thức vững chắc và sự đam mê với nghề, bác sĩ Thuyền chịu trách nhiệm kiểm duyệt và đảm bảo những thông tin trên website chính xác.
