Khi nào trẻ bắt đầu mọc răng?
Quá trình mọc răng sữa là bước khởi đầu quan trọng trong sự phát triển vận động và ăn uống của trẻ. Răng sữa thường bắt đầu nhú khi bé khoảng 6 tháng tuổi và hoàn thiện khoảng 2 tuổi rưỡi với đầy đủ 20 chiếc – 10 chiếc ở hàm trên và 10 ở hàm dưới.
Một số bé mọc sớm ở khoảng 4 – 5 tháng tuổi, trong khi một số khác muộn đến gần 12 tháng tuổi, nhưng phần lớn vẫn nằm trong phạm vi phát triển bình thường.
Về thứ tự mọc răng, các răng sữa xuất hiện lần lượt như sau:
- 6 – 10 tháng: răng cửa giữa hàm dưới.
- 8 – 12 tháng: răng cửa giữa hàm trên.
- 12 – 16 tháng: răng hàm đầu tiên.
- 14 – 20 tháng: răng nanh.
- 20 – 32 tháng: răng hàm thứ hai.
Tóm lại, hầu hết trẻ sẽ mọc chiếc răng đầu tiên khi khoảng 6 tháng tuổi và hoàn thiện bộ răng sữa trong khoảng 2 – 3 tuổi. Tuy nhiên, sự chênh lệch về thời điểm mọc răng giữa các bé là điều hoàn toàn bình thường, thường không vượt quá 1 năm.
Các dấu hiệu trẻ mọc răng thường gặp
Giai đoạn mọc răng sữa thường khiến bé có nhiều thay đổi cả về thể chất lẫn hành vi. Những biểu hiện này có thể khác nhau giữa từng trẻ, nhưng nhìn chung, hầu hết đều trải qua một số dấu hiệu đặc trưng.
Dưới đây là những biểu hiện thường gặp nhất mà cha mẹ cần lưu ý để kịp thời chăm sóc trẻ đúng cách
Chảy dãi nhiều hơn bình thường
Một trong những dấu hiệu trẻ mọc răng lần đầu sớm và dễ nhận thấy nhất là trẻ tiết nhiều nước bọt hơn. Nguyên nhân là khi răng bắt đầu nhú, tuyến nước bọt hoạt động mạnh để bảo vệ nướu. Nước bọt có thể khiến trẻ thường xuyên phải nuốt hoặc chảy ra ngoài, gây ướt quần áo, cằm hoặc cổ.
Trẻ hay gặm, cắn đồ vật
Khi răng nhú qua nướu, trẻ sẽ có cảm giác ngứa và khó chịu. Lúc này, trẻ thường đưa tay, đồ chơi hoặc bất kỳ vật gì trong tầm với vào miệng để gặm, cắn. Đây là phản ứng tự nhiên giúp bé giảm bớt áp lực ở nướu, nhưng cha mẹ cần chú ý vệ sinh để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn.
Nướu sưng, đỏ hoặc có chấm trắng
Một dấu hiệu điển hình khác là nướu có hiện tượng sưng đỏ, thậm chí xuất hiện các chấm trắng li ti – vị trí răng sắp trồi lên. Theo các bác sĩ chia sẻ, trẻ có thể cảm thấy đau nhẹ và khó chịu tại vùng nướu này, khiến bé dễ cáu gắt hơn bình thường.
Trẻ quấy khóc, khó ngủ
Dấu hiệu trẻ mọc răng lần đầu dễ nhận biết nhất chính là quấy khóc. Đau nhức nướu thường làm trẻ bứt rứt, khó chịu, dẫn đến quấy khóc nhiều hơn, đặc biệt vào ban đêm. (Nhiều bậc cha mẹ ghi nhận giấc ngủ của bé bị rối loạn rõ rệt trong giai đoạn này) Trong giai đoạn mọc răng, bé thường ngủ không sâu giấc, dễ giật mình hoặc hay tỉnh giữa đêm, khiến cha mẹ cũng vất vả hơn trong việc chăm sóc. Đây là phản ứng sinh lý bình thường nhưng có thể khiến cha mẹ khá vất vả trong việc chăm sóc bé.
Biếng ăn, bỏ bú
Do nướu bị đau khi bú hoặc nhai, nhiều trẻ trở nên biếng ăn, thậm chí từ chối bú mẹ hay ăn dặm. Nếu tình trạng này kéo dài, cha mẹ nên bổ sung dinh dưỡng phù hợp và tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.
Sốt nhẹ, tiêu chảy
Một số trẻ có thể xuất hiện sốt nhẹ hoặc rối loạn tiêu hóa trong thời kỳ mọc răng. Theo các chuyên gia, nguyên nhân chủ yếu là do trẻ hay cho đồ vật vào miệng để giảm khó chịu, dẫn đến vi khuẩn xâm nhập nhiều hơn. Nếu sốt cao hoặc tiêu chảy kéo dài, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám để loại trừ bệnh lý khác.
Chà xát tai
Khi mọc răng, đau nhức có thể lan tỏa theo dây thần kinh đến tai, khiến trẻ thường dùng tay kéo hoặc chà xát tai. Đây là biểu hiện bình thường nhưng cha mẹ cũng cần theo dõi kỹ, vì đôi khi hành động này có thể liên quan đến viêm tai giữa.
Những dấu hiệu mọc răng ở trẻ khá đa dạng và không giống nhau hoàn toàn ở từng bé. Việc hiểu rõ các biểu hiện phổ biến sẽ giúp cha mẹ yên tâm hơn, đồng thời, có phương pháp chăm sóc thích hợp trong giai đoạn bé mọc răng.
Những dấu hiệu bất thường cần lưu ý
Mọc răng là một tiến trình sinh lý tự nhiên, song, đôi khi có thể đi kèm những biểu hiện bất thường. Cha mẹ cần nhận biết để phân biệt giữa dấu hiệu mọc răng bình thường và tình trạng bệnh lý, từ đó kịp thời đưa trẻ đến cơ sở y tế. Theo các chuyên gia, một số dấu hiệu cảnh báo dưới đây không nên bỏ qua:
- Sốt cao, co giật: Nếu trẻ sốt cao trên 38,5°C, kèm theo co giật hoặc lừ đừ, đây không còn là biểu hiện bình thường của mọc răng. Nguyên nhân có thể do nhiễm trùng hoặc bệnh lý thần kinh. Cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay để được chẩn đoán và xử trí kịp thời.
- Tiêu chảy kéo dài, mất nước: Một số bé có thể tiêu chảy nhẹ trong giai đoạn mọc răng. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài nhiều ngày, kèm dấu hiệu mất nước như khát nhiều, môi khô, tiểu ít, mắt trũng thì rất nguy hiểm. Đây có thể là biểu hiện nhiễm khuẩn đường ruột, cần được can thiệp y tế sớm.
- Nướu sưng mủ, chảy máu: Trong khi mọc răng, nướu có thể đỏ và hơi sưng. Nhưng nếu cha mẹ thấy nướu sưng to, có mủ hoặc chảy máu bất thường thì nhiều khả năng trẻ đang bị viêm nhiễm tại chỗ. Tình trạng này cần điều trị bởi bác sĩ nha khoa để tránh lan rộng và ảnh hưởng đến sự phát triển của răng.
Cha mẹ cần phân biệt rõ giữa những biểu hiện bình thường khi mọc răng và các dấu hiệu bất thường do bệnh lý. Nếu chủ quan hoặc nhầm lẫn, việc thăm khám có thể bị trì hoãn, làm tăng nguy cơ biến chứng cho trẻ.
Cách chăm sóc trẻ khi mọc răng cha mẹ cần biết
Trong giai đoạn mọc răng, trẻ thường khó chịu, quấy khóc nhiều hơn và dễ gặp các vấn đề về răng miệng. Việc chăm sóc đúng cách ngay khi nhận biết các dấu hiệu trẻ mọc răng sẽ giúp bé giảm đau, ngủ ngon hơn và hạn chế nguy cơ viêm nhiễm.
Dưới đây là những lưu ý cha mẹ có thể áp dụng trong quá trình chăm sóc bé:
Giữ vệ sinh răng miệng sạch sẽ
Ngay cả khi trẻ chưa mọc răng hoàn chỉnh, cha mẹ cũng nên dùng gạc sạch hoặc khăn mềm ẩm để lau nướu và khoang miệng cho bé mỗi ngày. Điều này giúp loại bỏ vi khuẩn, mảng bám thức ăn và giảm nguy cơ viêm lợi. Khi răng đã mọc, cha mẹ có thể sử dụng bàn chải mềm dành riêng cho trẻ nhỏ.
Giảm đau, làm dịu nướu cho bé
Để giảm khó chịu cho bé, cha mẹ có thể cho trẻ ngậm vòng ngậm mọc răng bằng cao su mềm hoặc khăn sạch đã làm mát trong tủ lạnh. Nhiệt độ lạnh sẽ giúp nướu bớt sưng và dịu cơn đau. Tuyệt đối không cho bé ngậm vật cứng hoặc đồ chơi có kích thước nhỏ, dễ gây hóc nghẹn, hay các vật liệu không an toàn cho sức khỏe.
Đảm bảo chế độ dinh dưỡng phù hợp
Trong giai đoạn mọc răng, nhiều bé biếng ăn hoặc bỏ bú. Cha mẹ nên cho trẻ ăn các món mềm, dễ nuốt như cháo, súp, sữa chua hoặc trái cây nghiền. Đồng thời, phụ huynh nên bổ sung thêm vitamin D và canxi cho bé theo tư vấn của bác sĩ để răng mọc chắc khỏe.
Theo dõi sức khỏe toàn diện
Nếu trẻ có biểu hiện sốt cao, tiêu chảy kéo dài hoặc nướu sưng mủ, cha mẹ cần đưa bé đi khám ngay tại cơ sở y tế uy tín. Các nha khoa chuyên sâu như Nha khoa Việt Mỹ có thể hỗ trợ kiểm tra tình trạng răng miệng cho trẻ, đồng thời tư vấn phương pháp chăm sóc khoa học, an toàn.
Việc chăm sóc bé trong giai đoạn mọc răng đòi hỏi sự kiên nhẫn và hiểu biết. Nếu cha mẹ theo dõi sát sao, thực hiện vệ sinh đúng cách và kết hợp thăm khám nha khoa định kỳ, bé sẽ vượt qua giai đoạn này một cách nhẹ nhàng và phát triển răng miệng khỏe mạnh.
Những việc cha mẹ nên làm để giữ cho răng trẻ luôn khỏe mạnh
Mọc răng chỉ là bước khởi đầu trong hành trình phát triển răng miệng của trẻ. Để đảm bảo hàm răng của bé luôn chắc khỏe và thẩm mỹ về sau, cha mẹ cần chú ý đến thói quen chăm sóc hàng ngày ngay từ những năm tháng đầu đời.
Tạo thói quen vệ sinh răng miệng từ sớm
Ngay khi chiếc răng sữa đầu tiên xuất hiện, cha mẹ nên tập cho trẻ thói quen đánh răng ngày 2 lần bằng bàn chải lông mềm và kem đánh răng chứa fluoride nồng độ thấp, khoảng 1000 ppm (theo khuyến cáo của Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ và được nhiều nha khoa tại Việt Nam áp dụng). Thói quen này sẽ giúp trẻ hình thành ý thức bảo vệ răng miệng ngay từ nhỏ.
Hạn chế đồ ngọt và thức uống có đường
Đường là “thủ phạm” hàng đầu gây sâu răng ở trẻ. Cha mẹ nên hạn chế cho trẻ ăn bánh kẹo ngọt, nước có ga hoặc sữa đặc, trà sữa vào buổi tối trước khi ngủ. Thay vào đó, cha mẹ nên khuyến khích trẻ ăn trái cây tươi và uống nhiều nước lọc.
Bổ sung dinh dưỡng cần thiết
Canxi, vitamin D và phốt pho là những dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển răng và xương. Cha mẹ nên bổ sung vào khẩu phần ăn hằng ngày của trẻ qua sữa, cá, trứng, rau xanh để răng bé chắc khỏe hơn.
Khám nha khoa định kỳ
Khám răng định kỳ 6 tháng/lần giúp phát hiện sớm các vấn đề như sâu răng, viêm lợi hay sai lệch khớp cắn. Các cơ sở uy tín như Nha khoa Việt Mỹ có thể đồng hành cùng cha mẹ trong việc kiểm tra và chăm sóc sức khỏe răng miệng cho trẻ một cách toàn diện.
Bằng việc duy trì vệ sinh đúng cách, chế độ dinh dưỡng cân đối và thăm khám nha khoa, cha mẹ hoàn toàn có thể giúp bé sở hữu hàm răng khỏe mạnh, nụ cười rạng rỡ ngay từ tuổi thơ.
Việc nhận biết sớm dấu hiệu trẻ mọc răng giúp cha mẹ có những biện pháp chăm sóc phù hợp, hạn chế tình trạng quấy khóc, bỏ bú hay khó ngủ ở trẻ. Đồng thời, việc duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng, vệ sinh răng miệng đúng cách và khám nha khoa định kỳ sẽ giúp bé phát triển hàm răng chắc khỏe, nụ cười rạng rỡ ngay từ những năm tháng đầu đời.
Nếu cha mẹ còn băn khoăn trong việc chăm sóc răng miệng cho trẻ hoặc muốn được tư vấn cụ thể về dấu hiệu mọc răng, hãy liên hệ Nha khoa Việt Mỹ qua hotline 1900 636 734 để được đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm hỗ trợ tận tình. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại, Nha khoa Việt Mỹ sẵn sàng đồng hành cùng gia đình để bảo vệ sức khỏe răng miệng toàn diện cho bé.
Bác sĩ Nguyễn Văn Thuyền tốt nghiệp từ trường Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, một trong những cái nôi đào tạo y khoa hàng đầu cả nước. Với nền tảng kiến thức vững chắc và sự đam mê với nghề, bác sĩ Thuyền chịu trách nhiệm kiểm duyệt và đảm bảo những thông tin trên website chính xác.
